فَرَحزاد، محلهای واقع در شمال تهران و شمیرانات است که از بزرگراه یادگار امام، جاده فرحزاد و بلوار فرحزادی شهرک غرب قابل آمد و شد است. فرحزاد از محلات تهران است و جزئی از منطقه ۲ شهرداری تهران به حساب میآید.
محله فرحزاد، از محلههای قدیمی شمیران است که از گذشته بهصورت روستایی سردسیر و خنک در مسیر جاده امامزاده داوود استقرار داشته و به مرور زمان و در اثر توسعه پایتخت بهصورت محلهای از شهر تهران درآمده است. محله فرحزاد از بخشهای خوش آب و هوای شمال تهران به حساب میآید که در منطقه۲ شهرداری تهران واقع شدهاست. ضلع شمالی این محدوده به دامنههای ارتفاعات رشته کوه البرز منتهی میشود، ارتفاع ۱۸۰۰ متر از سطح دریا که حد شمالی شهر تهران است.
در متون قدیم آمدهاست که مردم دهکده «دولاب» و «تهران» پیرو مذاهب اهل سنت و اهالی «ونک» و «فرحزاد» شیعه مذهب بودهاند. اعتضاد السلطنه فاصله تهران تا فرحزاد را دو فرسخ نوشتهاست.
این محله که از محلات قدیمی تهران میباشد، به دلیل هوای با طراوت و فرح انگیزش به همین نام معروف شدهاست. فرحزاد گردشگاه ییلاقی شهروندان تهرانی است که در فصل تابستان به خاطر توتستانهای پربارش پذیرای اهالی شهر است.
ضلع غربی آن به دره و رودخانه فرحزاد محدود میشود که از دامنههای البرز آغاز شده و تا بزرگراه یادگار امام محدوده محله را تعیین میکند. از سمت شرق نیز خیابان گلپاد و جاده قدیم امامزاده داوود و همچنین مرز بین شهرکهای مسکونی و تپههای مشرف به منطقه فرحزاد بهعنوان مرز شرقی محله شناخته میشوند. در اطرف فرحزاد در شرق، محلهٔ سعادت آباد و در جنوب شرقی آن محلهٔ شهرک غرب واقع شدهاست.
فرحزاد از ۳ محله که عبارتند از "محله فرحزاد بالا (شمال اتوبان یادگار امام)"، "فرحزاد پائین (جنوب اتوبان یادگار امام)" و "محله امامزاده"، تشکیل شدهاست.
سازمان زیباسازی شهرداری تهران در طرحی که با عنوان «ساماندهی تفرجگاههای تهران» که در ۲۹ آبان ۱۳۸۶ کلنگ زنی شدهاست، در حال محوطه سازی و ساخت باغ تراس در قسمتی از این محلهاست.
فرحزاد به محل تفریحی معروف می باشد که در آنجا کافه و رستوران فراوان وجود دارد
تاریخچه
ده (روستای) فرحزاد در گذشته از جمله مناطقی بود که به صورت شبانهروزی حیات شهری در آن جریان داشتهاست، اما از زمانیکه جادهٔ امامزاده داود ساختهشد، این روستا که یکی از روستاهایی بود که مدخل ورودی محور امامزاده داود در قدیم میبود تقریباً کارکرد پیشین خود را از دست داد و اتوبان یادگار امام نیز به قسمی ساختهشد که عملاً محدودهٔ فرحزاد را به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم کرد، و در نتیجه اتفاقاتی در این محله افتاد که سرانجامِ آن، تبدیل منطقهٔ فرحزاد به یک جزیره فراموش شده بود.
وجه تسمیه فرحزاد
عباس اقبال آشتیانی دربارهٔ فرحزاد در «جغرافیای بلاد و نواحی» در مجله یادگار (سال اول) نوشتهاست: «فرح زاد در شمال غربی طهران بین تجریش و کن واقع است. نام این ده در کتاب «منتقله الطالبیه» آمده، اما به شکل فرزاد که املای قدیم آن فره زاد است. بعدها قیاس عامیانه «فره» را به «فرح» عربی مبدل ساخته و فره زاد و فرزاد را فرح زاد کردهاست. مؤلف کتاب «منتقله الطالبیه» نام جمعی از سادات مهاجر را میبرد که به این قریه پناهنده شده و در آنجا سکونت اختیار کرده بودهاند.» در این کتاب این نام با دو ذال و به صورت فرذاذ نوشته شده. فاضل معاصر سید حسن خرسان از این آبادی با نام فرازاذ یاد کردهاست. راقم گوید: «فره» (به فتح اول و شد دوم وهای ساکن) به معنای شأن و شوکت است؛ و «زاد» به معنای توشه است؛ و مجموع به معنای «توشه با عظمت» است. هرچند جمعی بر اساس نام مشهور امروزی این آبادی یعنی «فرحزاد» وجه تسمیه آن را به اشتباه، بدان سبب که جایی فرحبخش و خوش آب و هوا بودهاست، منسوب به «فرح» دانستهاند، اما چنانکه آمد، نام اصلی آن «فره زاد» بوده و به سبب پیدایش آب در آنجا آن را «توشه عظیم» شمردهاند. ضربالمثل فارسی: تو بگو ف، من میرم فرحزاد!