منطقه ییلاقی جواهردشت از کم نظیرترین مناظر طبیعی و گردشگری شرق گیلان و عروس طبیعت شهرستان رودسر است. «جواهر دشت» جواهری در خطه سرسبز گیلان است. سرزمینی زیبا در 22کیلومتری محله سیاهکلرود در شرق گیلان که در شهرستان رودسر واقع شده است. طبیعت بکر، دشت‌های وسیع و سرسبز، هوای پاک، سکوت وصف ناپذیر و... همه و همه در این منطقه زیبا جمع شده تا گردشگران و مسافران ایرانی و خارجی زیادی را به سوی خود جذب کند. برای رفتن به جواهردشت از سیاهکلرود سوار بر جیپ‌های مسافرکش می‌شویم که معمولاً بیش از ظرفیت مسافر سوار می‌کنند. از خیاط محله، سجیدان و رودخانه سجیدان می‌گذریم و وارد چاشت خورلات (چاشت به معنی ناهار) که مکانی تفریحی و گردشی است می‌شویم. فاصله سیاهکلرود تا جواهردشت از میان جنگل‌های انبوه و درختان سر به فلک کشیده و رودخانه و دره و کوه می‌گذرد . با این که مسیر را باید از جاده خاکی بگذریم اما سرسبزی این مشکل را هموار می‌کند و در یک چشم به هم زدن مسیر 2ساعته طی شده و به محله زیبای جواهردشت می‌رسیم. قهوه خانه‌های توراهی، محلی مناسب برای خوردن چای و استراحت است که رانندگان دقایقی در کنار یکی از آنها می‌ایستند. قبل از ورود به محله جواهردشت آستانه متبرکه نقره عباس در دشتی زیبا و وسیع قرار دارد که اهالی و مسافران برای زیارت و سیاحت به آنجا می‌روند تا چشم انداز زیبای آن را ببینند. وجود گیاهان زیبا مانند «میش گوش» و انواع گل‌های مختلف با رنگ‌های متفاوت از جمله زیبایی‌های این منطقه است. از کنار بقعه، محله و خانه‌های زیبای آن که با سقف‌های شیروانی روز به روز در حال افزایش است، دیده می‌شود. در گذشته تعداد خانه‌ها محدود بود اما هر روز خانه ای جدید بنا می‌شود. در سراشیب سبزه زاران زمین‌های زیرکشت سیب زمینی و صدای دلنشین زنگوله‌های گوسفندان در حال چریدن برای هر بیننده تازه واردی جالب و تماشایی است. زمین‌های محصور شده با سیم خاردار و دیوارهای سنگی همه و همه نشانگر زیبایی و حد و مرزهای همسایگی و باغات کشاورزی است. جواهردشت آب لوله کشی ندارد و مردم منطقه آب شرب خود را از چشمه‌ها تأمین می‌کنند. وسعت سبزه زاران و چمنزاران، بگو و بخند جوانان و مسافران تازه وارد، منظره چریدن گاوها و گوسفندها و صدای زنگوله‌های آنان هر بیننده ای را بیشتر دلباخته و مشتاق طبیعت زیبا، با صفا و دیدنی جواهردشت می‌کند. این همه نشاط و سرور و جنب و جوش را باید مرهون هوای سالم و روح بخش کوهستانی جواهردشت بود. سبزه زارانی چون ناصره دشت، لووه سر و ... هر بیننده ای را به تحرک و نشاط وامی دارد. جواهر دشت، جواهری دیدنی است و هر ایرانی مشتاق طبیعت حق دارد برای یک بار هم شده این روستا را ببیند و با مردم خوب و مهربان آنجا که از سیاهکلرود، قاسم آباد علیا و سفلی، گاوماست و روستاهای دیگر که در فصل تابستان در جواهردشت اسکان دارند، آشنا شوند. در ضلع جنوبی جواهردشت قله بلند و زیبای سماموس با غرور و سرافرازی قد برافراشته و با ارتفاع 3620 متر از سطح دریا پاسداری جواهردشت را در پناه خویش دارد. برای رسیدن به قله باید یک بلد راه از محله به همراه گردشگران و مسافران باشد تا راه را گم نکنند. به گزارش روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گیلان از مطالعه کتب محققان دارالمرز گیلان، از آستارا تا آستارآباد، رویان و رستمدار، راهنمای گیلان و کتاب گیلان درباره جواهردشت جز چند نام درباره آستانه متبرکه دیده نمی‌شود. به گفته پیران و ریش سفیدان محل چون در دوران قدیم جواهر نامی در این آبادی بزرگتری و سروری مردم را داشت به احترام او نام آبادی را جواهر دشت نهادند. عده ای دیگر عقیده دارند که چون زمین‌های دامداری و جنگل‌های اولی تبدیل به چمن زار و سبزه زارشد و زیبایی سبزه‌ها و چشمه سارها و مرغوبیت زمین برای کشت و کار مفید شد از آن رو این محل را جواهر دشت گفتند. از سویی دیگر عده ای دیگر معتقدند این روستا بیش از 400 سال قدمت دارد اما با مشاهدات عینی و بررسی‌های لازم آنچنان که توصیف می‌کنند به نظر نمی‌رسد، زیرا نه آثار تاریخی و مدارک و دلایل مستندی وجود دارد و نه بزرگان علم و ادب و محققان اندیشمند چیزی درباره جواهر دشت نوشته اند. در هر حال با ملاحظه قبور بالا محله و پائین محله و خانه‌های سنگ و چوب و درهای کهنه قدیم و استفاده معماری قدیمی و روپوش هایی به نام محلی «لت» و بدون حفاری در گوشه و کنار برای پیدا کردن آثار باستانی و تاریخی و اطلاع کامل از پیدایش این آبادی بعد از دیلمان و اشکورات با حدس و گمان می‌توان گفت سابقه این آبادی با توجه به این موارد در حدود 200 تا 300 سال بیشتر نیست و به علت دامداری بودن و مهاجرت دامداران به مدارک و دلایل حقوقی نمی‌توان تکیه کرد و آستانه‌های نقره عباس، 3برادران وحاج محمد امین به علت نبود نسب نام و کتیبه و سند مستدل نمی‌توان درباره جواهردشت با اطمینان و قاطعیت چیزی گفت. به هر حال عمر آبادی جواهر دشت از 300سال نباید بیشتر باشد وهجوم مردم و ازدیاد جمعیت به خاطر هوای پاک و چراگاه هایی است که مردم را برای سکونت موقت به این آبادی کشانده است. بازاری در نقطه ورودی این آبادی وجود دارد که در آن دکان‌های قصابی، خوارو بار فروشی و قهوه خانه واقع شده است و مردمی خونگرم و میهمان نواز در این خطه سرسبز زندگی می‌کنند. همه ساله مسابقات کشتی گیله مردی و طناب کشی و اسب دوانی و... با مشارکت سازمان میراث فرهنگی گیلان و بخش خصوصی در این منطقه زیبا برگزار می‌شود که خیل عظیمی از علاقه مندان و گردشگران را به این منطقه می‌کشاند. دامداران در گذشته از اول بهار به جواهر دشت می‌آمدند و اوایل فصل سرما دام‌های خود را به محله‌های پائین می‌بردند اما هم اکنون در وقت معینی دام‌های خود را به ارتفاعات می‌برند و در وقت معین نیز بازمی گردانند و این موضوع برای بهبود وضع جنگل و مرتع و دشت بسیار مهم است. جواهر دشت در زمستان به دلیل بارش سنگین برف خالی از سکنه است.
وجه تسمیه جواهردشت
به گفته سالخوردگان محلی، چون در دوران قدیم جواهر نامی در این آبادی بزرگتری و سروری مردم را داشت، به احترام او نام آبادی را جواهر دشت گذاشتند. عده‌ای دیگر عقیده دارند که چون زمین‌های دامداری و جنگل‌های اولیه، تبدیل به چمنزار و سبزه‌زار شده‌اند و زیبایی سبزه‌ها و چشمهسارها و مرغوبیت زمین برای کشت و کار مفید بوده است، از آن رو این محل را جواهر دشت نامیدند. محلیان قدمت این منطقه را بالای ۴۰۰ سال می‌دانند؛ اما شاهدی بر این ادعا وجود ندارد و با بررسی‌های علمی، عمر این ییلاق نمی‌تواند بیش از ۳۰۰ سال باشد. شرایط مطلوب آب و هوایی و پوشش گیاهی مردم روستاهای اطراف را به این پهنه کشانده است.
زیبایی های ییلاق جواهردشت
برجسته ترین ویژگی‌های جواهردشت دارا بودن تنوع بالای طبیعی است. قرار داشتن کوه مرتفع سماسوس، جنگل‌های انبوه و هیرکانی پایین دشت، مراتع سرسبز و پر گل، چشمه‌های جوشان و رودهای فراوان و دشت گسترده و معتدل جواهردشت، همگی از ویژگی‌های ممتاز این ییلاق زیبا است. در بازه‌هایی از سال، قرار گرفتن این منطقه در میان ابرها، تجربه متفاوت و پر از شگفتی برای مسافران، رقم می‌زند. اختلاف ارتفاع بین ۵۰۰ تا ۲۵۰۰ متر در قسمت‌های مختلف مسیر، تنوع آب و هوایی را نیز، بالا می‌برد و حتی در گرم ترین روزهای سال، ارتفاعات خنک هستند. در طول مسیر جاده ییلاقی به‌سمت جواهردشت، عطر و بوی درختان پرتقال، فضا را پر کرده است. این منطقه در حال حاضر آب لوله کشی شده از چشمه و برق شهری دارد. تقسیم‌بندی و فنس‌کشی میان مزارع و زمین‌های زراعی، به چشم‌انداز مسیر جلوه داده است و خانه های شیب‌دار روستایی با سقف‌های شیروانی خودنمایی می‌کنند. شب‌های پرستاره جواهردشت، مناظری رویایی دارند و مسیر جنگلی هیرکانی بسیار انبوه و سرسبز است. این منطقه پس از روستای «دیلمان»، مرتفع‌ترین روستا در گیلان است. در روستای جواهردشت شبکه تلفن همراه پوشش دارد.
پوشش گیاهی و جانوری جواهردشت
پوشش گیاهی این منطقه در ارتفاعات مختلف، متنوع است. در قسمت های پایین منطقه، گونه باارزشی از شمشاد وجود دارد. «میش گوش» و انواع درختان پهن‌برگ پوشش گیاهی جنگل‌های مسیر هستند. اهالی، زمین‌های مناسب در منطقه را زیر کشت سیب‌زمینی برده‌اند. از دیگر پوشش گیاهی پایین منطقه می‌توان به درختان «توسکا» و «خرمندی» و «ممرز»، اشاره کرد. در مراتع و دشت، گل‌های رنگارنگ و گل گاو زبان می‌رویند. در بخش میانی گونه‌های درختان آزاد، توسکا، افرا، خرمالوی وحشی و درختان بلوزط، وجود دارند. از گیاهان در ارتفاع نیز، می‌توان بلوط، آزاد، راش، ون، زالزالک، و گلابی وحشی را نام برد. در سراسر مسیر، بوته‌های تمشک، گزنه و گل‌های پامچال و بنفشه به چشم می‌خورند. در قسمت‌های مختلف دشت، اسب‌های آزاد در حال چریدن ، مناظری زیبا آفریده‌اند. در زمین‌های گلی روستاها جای رد سوراخ موش‌خرماها وجود دارد. در منطقه سرولات و جواهردشت، «مرال»، «شوکا»، «کل» و بز، فراوان هستند. خرس قهوه ای، پلنگ ، گراز، گربه جنگلی و شغال نیز در جنگل‌ها یافت می‌شوند. از مهم‌ترین پرندگان منطقه می‌توان، سارگپه و قرقاول را نام برد.
دیدنی های جواهردشت
گذشتن از جاده پرپیچ‌وخم این ییلاق، شما را به بهشتی میان ابرها می‌رساند. جواهردشت سرشار از چشمه‌ها و دشت های سرسبز و وسیع و از هر سمتی بروید برای پیاده‌روی و تنفس هوای پاک، مناسب است. مراتع «ناصره دشت» و «لووه سر» به زیبایی‌های جواهردشت افزوده‌اند. می‌توانید در گردش‌تان از تماشای اسب‌های وحشی و دام‌های در حال چرا، لذت ببرید. زمانی که هوا صاف باشد، پهنه ساحلی و جلگه‌ای دریای خزر دیده می‌شود. از برجسته‌ترین تفریحات جواهر دشت می‌توان، جیپ‌سواری در جاده‌های جنگلی و کوهستانی، طبیعت‌گردی در مراتع، اتراق در چشم‌اندازهای زیبا، عکاسی از مناظر بکر ، شب‌نشینی زیر آسمان پرستاره در خنکای ییلاق، صرف خوراک‌های محلی، تجربه قدم زدن در میان اقیانوس ابر، اقامت در کلبه‌های روستایی و دور از امکانات شهری و تماشای غروب زیبای این منطقه را نام برد. با یک ساعت پیاده‌روی از ابتدای روستا به اولین چشمه می‌رسید و اگر یک ساعت و نیم دیگر مسیر را ادامه دهید، به بالاترین نقطه دشت، با منظره‌ای پر از بوته های گون خواهید رسید. در چشمه بعدی در همین نزدیکی می‌توانید از آب حوضچه های آن، بنوشید. به یاد داشته باشید برای رفتن به ارتفاعات و رسیدن به این جاذبه‌های جواهردشت، حتما به کمک راهنماهای محلی نیاز دارید.
بهترین زمان سفر به جواهردشت
مسافران و کوهنوردان حرفه‌ای در تمام ایام سال می‌توانند به این منطقه زیبا سفر کنند. بسیاری از کوهنوردان برای صعودی حرفه‌ای به قله سماسوس فصل زمستان را انتخاب می‌کنند، اما در زمستان جواهردشت، پوشیده از برف می‌شود و برای افراد بومی غیرقابل سکونت است. از اواسط پاییز بارش برف آغاز می‌شود و تا اواخر فروردین نیز بارش برف محتمل است. برای لذت بردن از دشت پرگل، مراتع سرسبز و عطر و بوی گیاهان معطر، بهترین زمان از اواسط بهار تا اوایل پاییز است. در این فاصله امکان اقامت در فضای باز و کمپ کردن وجود دارد. چنانچه در بهار و پاییز به جواهردشت می‌روید، حتما وضعیت آب و هوایی را استعلام کنید.
مسیر دسترسی به جواهردشت
اگر از اتوبان کرج قزوین به شمال تردد می‌کنید، مسافتی حدود ۴۰۰ کیلومتر پیش رو دارید. پس از قزوین در بزرگراه قزوین رشت تا لاهیجان ادامه دهید و به‌سمت رودسر و سپس رامسر بروید. پس از عبور از «کلاچای»، به خروجی جاده سیاهکلرود وارد می‌شوید. فاصله کلاچای تا سیاهکلرود هفت کیلومتر است. در مسیرهای دیگر نیز باید در امتداد جاده ساحلی شمال، به شهرستان رودسر وارد شوید و در نهایت به ورودی جاده سیاهکلرود بین چابکسر و کلاچای برسید.
