برج ساعت که یکی از قدیمیترین بناهای انزلی است و هنوز نیز به درستی ساعت را نمایش میدهد، پشت بازار سپه و میدان انزلی واقعشده است. این برج به دستور خسرو خان گرجی، حاکم ناصرالدینشاه در انزلی در سال ۱۱۹۴ شمسی ساختهشده است.
برج ساعت که با نام مناره انزلی نیز خوانده میشود، در گذشته نوعی فانوس دریایی بود. کارکرد این مناره به صورتی بود که در شب ها با روشن کردن منطقه باعث ایجاد مسیر برای کشتی ها در دریا میشد. بههمین دلیل در گذشته روی این منارهها چراغهایی نصب میشد. این بنا در سال ۱۳۵۶ با شماره ۱۵۱۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
راه دسترسی
برج ساعت انزلی (مناره انزلی)در محوطه پشتی بازار سپه میدان انزلی قرار دارد.
تاریخچه
برج ساعت بندر انزلي از بناهاي دورة قاجاريه ميباشد. اين بناي تاريخي در واقع، بناي يادبود شهر بندر انزلي است و با استناد به اسناد تاريخي، زماني كه آقا محمدخان قاجار بر امير هدایت الله خان چيره شد، به دستور وي به عنوان برج ديده باني اسلحه خانه و تاسیسات نظامی و همچنین به عنوان فانوس دریایی بنا گردید . اين برج آجري و داراي سقف سفالي، در عصر قاجاريه و خصوصا در دورة جنگ هاي ایران و روس به عنوان برج دیده بانی مورد استفاده قرار میگرفت . در سال ۱۳۰۸ به دستور رضا خان مهندسین آلمانی برج مذبور را با سیمان و آجر تجدید بنا کردند و ساعتی بالای آن نصب نمودند. این برج از آن پس برج ساعت نام گرفت. طبق نوشتهها در سفرنامه، خسروخان گرجی حاکم گیلان آن را درسال ۱۲۳۰ هجری – قمری برابر ۱۸۱۵ میلادی و ۱۱۹۴ شمسی از آجر بنا نهادهاست. هدف از ایجاد این بنا، دیده بانی از دریا و هم به منزله فانوس دریائی بودهاست تا دریانوردان شب هنگام ساحل را با مشاهده روشنائی در بالای منار، شناسائی و شناور خود را به داخل کانال برسانند، روی همین اصل، چراغی برفرازآن روشن و نگهبانی در آنجا به کشیک دادن میایستاد. هنری رنه آلمانی که در سال ۱۲۶۵ از انزلی دیدن میکرده ، مینویسد: تنها بنای قدیمی که در انزلی دیده میشود برجی است که در دو یا سه قرن پیش چراغی برای راهنمایی کشتیها در بالای آن قرار میداده اند. درسال ۱۳۰۸ زمان تصدی محمدعلی روشن شهردار بندرانزلی این برج کاملا مرمت شد و ساعت چهارسویی که از کشور آلمان خریداری شده بود بالای آن نصب شد. متأسفانه سالها بود که دیگر زنگ ساعت آن به گوش نمیرسید وساعت از کار افتاده بود تا اینکه در سال ۱۳۶۹ شمسی شهرداری ساعت قدیمی را که فرسوده بود تعویض و ساعت الکتریکی را به جای آن نصب نمودهاست.
اطلاعات تکمیلی
این برج ۲۸ متر ارتفاع دارد که هشت متر انتهایی قسمت بالکن به بالا را تشکیل میدهد و ساعت بر روی آن نصب شده است. برج برروی پایه ای با ارتفاع دو متر قرار دارد و روی آن نیز پایه مربع و مستطیلی به ابعاد تقریبی ۹ متر و ارتفاع حدود هفت متر قرار گرفته، کل مساحت زیربنای برج ۵۰ متر مربع و شعاع آن چهارمتر است. روزنه هایی برای هوا و نورگیری در بدنه برج وجود دارد و برای رسیدن به قسمت بالکن ۵۴ پله را که در درون برج به صورت مارپیچ وجود دارد باید طی کرد. این برج نماد شهر انزلی و یکی از آثار دیدنی و جاذبههای گردشگری این شهر است برج ساعت در فهرست آثار تاریخی گیلان به ثبت رسیده است .