منطقه حفاظت‌شده گاندو در جنوب شرقی استان سیستان و بلوچستان واقع است. این منطقه ۴۵۶ هزار هکتار وسعت دارد که بیشتر آن در شهرستان چابهار و بخشی در شهرستان سرباز واقع شده‌است.
همچنین شرایط خاص اکوسیستم رودخانه‌اى این منطقه امکانات زندگى نوعى ماهى عجیب به نام ماهى گِل خور با نام علمى Perio phthalinuse فراهم آورده است که قادر به زیست در آب‌هاى کم عمق و بستر گِلى رودخانه‌هاست.
خط ساحلى دریاى عمان که مرز جنوبى این منطقه را تشکیل مى‌دهد، ناحیه قشلاقى پرندگان آبزى است و نیز، محل مهمى براى تخم‌‌گذارى لاک‌پشت سبزدریایى به شمار مى‌آید.
این منطقه نام خود را از کوه گنو گرفته است که در داخل منطقه واقع شده است و بعد از کوه فارغان دومین کوه بلند شهرستان بندرعباس است . منطقه حفاظت شده گنو در شمال غربی و در فاصله 30 کیلومتری شهر بندرعباس قرار گرفته و جاده اصلی بندرعباس به سیرجان طول 35 کیلومتر انجام می گیرد.
مسیر دسترسی به قله کوه گنو از راه مالرو کوهستانی دزک به بندر آگاه می باشد که البته یالهای غربی دارای شیب ملایمتری هستند و امکان دسترسی پیاده به قله کوه را فراهم می سازند.این منطقه از نظر منابع کمبودی ندارد. به ویژه چشمه های موجود در منطقه اغلب در تمام فصول قادرند آب مورد نیاز حیات وحش کویر را تامین کنند.
یکی از مهمترین منابع آبی این منطقه چشمه های آب گرم گنو می باشد که از نظر خواص دارویی کانونهای شناخته شده ای هستند و از دیرباز مورد استفاده اهالی و مسافرین قرار گرفته اند
تنوع پوشش گیاهی : این منطقه از دامنه تا قله کوه مشتمل بر انواع درختان گرمسیری ، استیپ کوهپایه های و گونه های گیاهی نواحی سردسیری است . اغلب دره های آن پوشیده از درختان و درخچه ها است .
دشتها با ارتفاعات میانی آن عرصه گونه هایی چون آکاسیا، کنار، کهور و استبرق است و از ارتفاعات میانی تا قله کوهها جایگاه درختانی چون بنه و بادام می باشد. این منطقه دارای تنوع قابل توجهی از حیات وحش کویر دشتزی و کوهزی است . جبیر، قوچ ، میش ، بز، پازن ، گرگ و کفتار از پستانداران مهم آن به شمار می روند و کرکس ، دال سیاه ، هما ، قرقی ، تیهو ، کبک و جیرفتی از پرندگان قابل ذکر منطقه هستند.
اقدامات حفاظتى
اقدامات حفاظتى سازمان حفاظت محیط زیست در مورد نواحى پیرامون باهوکلات به منظور حفظ بخش نمونه‌اى از گیاهان بلوچى (که تا حدودى بیابانى – سندى است) و نیز جاندارانى که با اقلیم و گیاهان مزبور ارتباط زیستى دارند، ضرورى است.
این جانداران عبارت‌اند : جبیر، سنجاب نخلى شمالى، راسوى خاکستر هندى، هوبره، دراج، سوسمار و نیز بسیارى از انواع پرندگان که خاص شبه قاره هند مى‌باشد.
گاندو
مرز جنوبی این منطقه را ساحل دریای عمان و مرز شرقی را مرز پاکستان تشکیل می‌دهد. این منطقه تنها نقطه ایران است که گاندو تنها تمساح بومی ایران در آن زندگی می‌کند. این منطقه در منتهى‌الیه گوشه جنوب شرقى کشور، در طول مرز ایران و پاکستان قرار دارد.
این منطقه از کوه‌هاى کم آب و بیابانى تشکیل شده که تا رودخانه سرباز در بلوچستان گسترده شده است.
منطقه مزبور، مأمن تمساح تالابى و منحصر به فرد ایرانى است که در آبگیرهاى کم عمق مسیر رودخانه زندگى مى‌کند. این حیوان در مواقع خشکى تا چند متر در زیر آبگیرها نقب زده و در داخل آنها زندگى مى‌کند. اگر اقدامات به موقع حفاظتى سازمان محیط زیست و نظارت بر صید نبود؛ نسل این تمساح‌ها تاکنون از بین رفته بود.
این منطقه از سال ۱۳۴۹ با نام منطقه حفاظت شده باهوکلات مورد حفاظت قرار گرفت و از سال ۱۳۶۱ آن را به نام مهمترین جانور بومی آن یعنی «گاندو» نامگذاری کردند. گاندوها در رودخانه باهوکلات، ۲ رودخانه کاجو و سرباز که به باهوکلات می‌ریزند و دریاچه سد پیشین زندگی می‌کنند. تعدادی از آنها هم در برکه‌های متعدد منطقه از جمله برکه‌های فیروزآباد، کلانی، شیرگواز، دلگان، درکس، هوت کت، آزادی، پلنگی، جنگل، پیر سهراب، باهوکلات و کهیر بز روزگار می‌گذرانند.
به جز گاندو حیوانات متعدد دیگری هم در این منطقه زندگی می‌کنند از جمله سیاهگوش، جبیر، سنجاب بلوچی، خدنگ، بزمجه بنگال، شغال، روباه، و پرندگانی چون مرغ سقای پا خاکستری، عقاب شاهی، کاکایی، انواع شاهین، هوبره، دراج، انواع کبوتر و قمری. مرز جنوبی منطقه یعنی ساحل دریای عمان هم یکی از محل‌های اصلی تخمگذاری لاک‌پشت سبز دریایی است.
