تجارت در گواتر پیشینه‌ای طولانی داشته است و تاجرها از آب‌های این خلیج، از هند به سمت آفریقا می‌رفتند. گواتر از مراکز اصلی پرورش و صادرات میگو بوده که در این سال‌ها کمی از رونق افتاده، اما همچنان وجود دارد. روستای گواتر حدود ۱۶۰ هزار نفر جمعیت دارد و بیشتر مردم این منطقه به ماهی‌گیری و حصیر‌بافی مشغول هستند.

مردان و زنان گواتر بلوچ هستند، ولی ارتباط خویشی و نزدیکی با همسایگان خود در گوادر (نام پاکستانی گواتر) پاکستان دارند و رفت و ‌آمد و حتی ازدواج بین آن‌ها بسیار مرسوم است. زبان بلوچی مردم این منطقه با سایر نقاط قسمت بلوچستان ایران متفاوت است و به زبان بلوچی رایج در پاکستان نزدیک‌تر است،‌ هرچند تعدادی زیادی از مردم این منطقه به زبان فارسی هم تسلط دارند. بیشتر دختر بچه‌ها مشغول فروش دستبند سوزن‌دوزی کاملا دست‌باف هستند و پسرها هم گوش‌ماهی، مروارید و انواع صدف می‌فروشند.

این خلیج به دلیل قرار گرفتن در مجاورت با جنگل‌های حرا، جز مناطقی است که توسط محیط‌ زیست حفاظت می‌شود.

خلیج گواتر هر ساله در اوایل پاییز پذیرای تعداد بی‌شماری از پرندگان مهاجر است. حدود ۴۰ نوع از گونه‌های مختلف پرنده‌ها در قالب دسته‌های ۱۰۰ تایی وارد این منطقه می‌شوند. جدای از حیات‌وحش دوست‌داشتنی گواتر، مهم‌ترین بخش بازدید از این منطقه زیبایی‌های خلیج گواتر،‌ جنگل‌های حرا و مهم‌تر از همه مردم خون‌گرم این منطقه است. مردمی که علی‌رغم زندگی در مناطق محروم، دلی بزرگ و قلبی مهربان دارند.

با توجه به نزدیکی به آب‌های اقیانوس هند که سومین اقیانوس بزرگ روی کره‌زمین است، باعث شده تا گواتر دریایی کاملا متفاوت نسبت به خلیج‌فارس و دریایی خزر داشته باشد که در نوع خود بسیار جالب و منحصر به فرد است.

یک نکته خاص درباره گواتر این است که اگر از آن به سمت قطب جنوب حرکت کنید، با هیچ خشکی برخورد نمی‌کنید و بدون واسطه به قطب جنوب متصل است.

دریایی موجود بین چابهار و گواتر در واقع دهانه اقیانوس است که همه ویژگی‌های سواحل اقیانوسی را دارد، اما به جز گونه‌های گیاهی و جانوری ویژه اقیانوس‌ها. چیزی که سواحل این منطقه را از دیگر سواحل ایران متمایز می‌کند، صخره‌ها و موج‌شکن‌های طبیعی آن است که بر اثر برخورد موج دریا با این صخره‌ها امواجی به ارتفاع ۵ متر تشکیل می‌شود. در ماه‌های تیر و مرداد و به دلیل وزش بادهای موسمی ارتفاع امواج به ۱۵ متر هم می‌رسد که به تازگی این منطقه را تبدیل به مکانی مطلوب برای ورزش موج‌سواری کرده و حتی توانسته است نظر گردشگرانی را از خارج از کشور به سمت خود جلب کند. همچنین بر اثر برخورد موج‌های مرتفع با سوراخ‌های موجود در صخره‌های ساحلی، فواره‌های زیبایی را به وجود می‌آید که به آن موج‌فشان می‌گویند.

بهترین فصل برای رفتن به بندر زیبایی گواتر فصل زمستان و فصل بهار (تا پایان اردیبهشت ماه است)، البته اگر قصد لذت بردن از ساحل‌های طلایی رنگ و تجربه شنا در دریایی به رنگ آبی لاجوردی دارید، تابستان هم می‌توانید به این منطقه سفر کنید، ولی گرمای شدید هوا در این فصل باعث شده خیلی‌ها از سفر به این منطقه در فصل تابستان منصرف شوند.