تالاب لیپار که به تالاب صورتی نیز معروف است، یکی از جاذبههای منحصربهفرد طبیعی کرانه دریای عمان است، که فقط چهار نمونه مشابه از آن در جهان وجود دارد.
تالاب لیپار یکی از جاذبههای خاص طبیعت ایران است که به دلیل رنگ خاصی که دارد از سایر دریاچهها و تالابها متمایز شده است.
این تالاب صورتی در تنگه و درهای صخرهای مشرف به کوه، در مسیر جاده ساحلی چابهار به گواتر در ساحل دریای عمان قرار دارد.
کنار این تالاب دشتار قرار دارد که اهالی منطقه به آن عروس نیز میگویند. دشتار در زبان بلوچی به دختران جوانی گفته میشود که هنوز ازدواج نکردهاند. وجه تسمیه این نامگذاری، زیبایی منطقه و درختان سرسبز آن است.
جذر و مد قرمز در چابهار، از جمله دیدنیهای سواحل جنوبی استان سیستان و بلوچستان است که بازدیدکنندگان را به تعجب وا میدارد. اوج زیبایی این پدیده در دره لیپار قابل مشاهده است، جایی که به آن تالاب صورتی میگویند.
جاذبه های منطقه
رویش گونههای بلوط و گزنه در آب صحنه فوقالعاده زیبایی خلق کرده که نمونه آن در ایران کمتر دیده میشود.
وجود پرندگانی چون چنگر، فلامینگو، کشیم، انواع حواصیل، طاووسکن، باقرقره، تیهو، عقاب دشتی، زیبایی این منطقه را دوچندان کرده است.
علاوه بر این در این منطقه پنبههای وحشی میروید که مردم منطقه از آن تشک و بالشت تهیه میکنند.
تالاب صورتی
در مورد رنگ قرمز این پدیده که محصول فعالیت پلانکتونها است. وجود پلانکتونهای گیاهی زیاد در منطقه (۹۰ درصد پلانکتونهای گیاهی در این حوزه یافت میشوند)، وفور مواد آلی و معدنی که از طریق رودخانهها و خورهای متصل به خلیج به این حوزه هدایت میشوند، باعث افزایش زیاد تولید بیولوژیکی در بعضی از فصول سال خواهد شد؛ به طوری که این عوامل به همراه جریانات دریایی حاصل از طوفانهای مونسون که از ویژگیهای منحصربهفرد حوزه اقیانوسی دریای عمان است، موجب افزایش بیش از حد تعداد پلانکتونهای گیاهی در ماههای بعد از فصل مونسون (از اواسط خرداد تا اواسط شهریور ) میشود؛ این تعداد در آذرماه به حداکثر میزان خود میرسد.
در ماههای بهمن، اسفند، فروردین، شهریور و مهر شاهد پدیده جزر و مد قرمز در منطقه خلیج گواتر هستیم که عامل اصلی آن گونه نوکتیلوکا میلیاروس است که در ماههای بهمن، اسفند و فروردین تعداد آن به شدت افزایش مییابد. فرآیند «رد تاید» یا «کشند قرمز» از جمله فرآیندهای بیولوژیکی در محیطهای آبی است که توسط پلانکتونهای گیاهی به وقوع میپیوندد و نقش عمدهای در زنجیرههای غذایی و انرژی در اکوسیستمهای آبی دارد.
طی بررسیهای به عمل آمده در منطقه، تاکنون ۹۳ گونه پلانکتون گیاهی، ۳۱ گروه پلانکتون جانوری، ۶۴ گونه از انواع نرمتنان، ۸۵ گونه انواع ماهی، ۲۴ گونه از سخت پوستان، ۱۴ گونه مایوبنتوز و ۴۶ گونه مختلف از جلبکها در آن شناسایی شدهاند. .