سعدی شیرازی، شاعر و نویسنده پارسی‌گوی ایرانی در سال ۶۰۶ هجری قمری چشم به جهان گشود. لقب‌های زیادی به این شاعر گران‌قدر داده شده است؛ استاد سخن، پادشاه سخن، شیخ اجل و استاد مطلق سخن فارسی تنها بخشی از لقب‌های سعدی است. سعدی در نظامیه بغداد تحصیل کرد و پس از اتمام تصحیل به‌عنوان خطیب به شام و حجاز سفر کرد. پس از بازگشت از این سفرها، سعدی تا آخر عمر در شیراز ماند. آرامگاه سعدی در شیراز قرار دارد که به سعدیه هم معروف است. و اما سعدیه، این بنای باشکوه هنر فکر و طراحی محسن فروغی است. محسن فروغی معمار ایرانی و استاد معماری و رئیس دانشکده هنرهای زیبای تهران بود. او فرزند محمدعلی فروغی، ادیب و سیاستمدار بود. وی در سال ۱۳۶۲ درگذشت و آرامگاه او در گورستان ابن‌بابویه در شهرری است. اثر معماری فروغی، مقبره سعدی در انتهای خیابان بوستان در کنار باغ دلگشا در شیراز قرار دارد. در این مطلب به سراغ حقایق جالب در رابطه با مقبره سعدی یا سعدیه رفته‌ایم، با ما همراه باشید تا این بنای زیبا را بهتر بشناسیم: . سعدیه در ابتدا خانقاه سعدی بوده که او اواخر عمرش را در آنجا می‌گذرانده و سپس در همانجا دفن شده است. برای اولین بار در قرن هفتم توسط شمس‌الدین محمد صاحب‌دیوانی وزیر معروف اباقاخان، مقبره‌ای بر فراز قبر سعدی ساخته شد. ابن بطویه، ۳۵ سال پس از وفات سعدی، گزارشی از آرامگاه این شاعر نوشت. این گزارش قدیمی‌ترین گزارش از مقبره سعدی است. در این متن آمده است که بازدیدکنندگان آرامگاه سعدی، لباس‌های خود را در حوضچه‌های مرمر می‌شستند. بر اساس باور قدیمی، شستشو لباس در این آب، خاصیت شفابخشی به لباس می‌بخشد. ۳. در سال ۹۹۸ به دستور یعقوب ذوالقدر، حاکم فارس، خانقاه شیخ ویران شد و اثری از آن باقی نماند. در سال ۱۱۸۷ هجری قمری به دستور کریم‌خان زند، بنایی معروف به عمارتی ملوکانه از گچ و آجر بر بالای آرامگاه سعدی بنا شد. ۴. بسیاری از شعرا و عرفا به وصیت خود در این بنا مدفون شدند. ازجمله آن‌ها می‌توانیم به شوریده شیرازی، شاعر نابینای شیرازی اشاره کنیم که در اتاق غربی بنایی که کریم‌خان ساخته بود، مدفون شد. ۵. بر اساس روایت محمدتقی بهروزی در اوایل دوران قاجار، یکی از علمای شیراز به دلیل انتساب سعدی به مذهب تسنن، دستور تخریب و شکستن سنگ آرامگاه او را می‌دهد و این باعث می‌شود که مدتی بعد علی‌اکبر خان قوام‌الملک شیرازی نسبت به تهیه و نصب سنگ کنونی اقدام کند و بخشی از اشعار سعدی برگرفته از بوستان را که در ستایش پیامبر اسلام سروده شده‌اند، با اندکی تغییر روی آن حک کند. این سنگ در بنای ساخته‌شده توسط کریم‌خان زند تا زمان آغاز ساخت آرامگاه کنونی وجود داشت. ۶. بنایی که در زمان کریم‌خان ساخته شده بود، تا سال ۱۳۲۷ هجری شمسی استوار بود. در سال ۱۳۲۷ پس از کسب موافقت اولیه برای احیای مجموعه سعدیه، از آندره گدار که در آن زمان مدیر باستان‌شناسی ایران بود، دعوت شد به شیراز بیاید و نظر خود را بیان کند؛ ولی پس از بحث و بررسی‌های گوناگون و در سال ۱۳۲۸ قرارداد طراحی آرامگاه سعدی با یک شرکت ساختمانی بسته شد و مهندس محسن فروغی و مهندس علی صادق به‌عنوان طراحان سعدیه آغاز به کارکردند. ۷. در اسفند سال ۱۳۳۰ ساخت بنای آرامگاه سعدی که طراحان آن ایرانی و معماران و کارگران آن نیز شیرازی بودند، با اقتباس از کاخ چهل‌ستون و تلفیقی از معماری قدیم و جدید ایرانی در باغی به مساحت ۷۷۰۰ مترمربع به پایان رسید. ۸. در بعدازظهر یازدهم اردیبهشت‌ماه ۱۳۳۱، آرامگاه سعدی با حضور دکتر محمود حسابی که در آن زمان وزیر فرهنگ بود و علی‌اصغر خان حکمت و تعداد زیادی از شاعران، نویسندگان، بازرگانان و صاحب‌منصبان افتتاح شد. هم‌زمان با افتتاح سعدیه، در صبح همان روز از مجسمه سعدی که در دروازه اصفهان نصب شده بود، پرده‌برداری شد. این مجسمه توسط هنرمند ایرانی، استاد ابوالحسن صدیقی ساخته شد و بر اساس گزارش مالی انجمن آثار ملی، برای ساخت آن ۱۴ هزار و ۵۰۰ تومان به استاد پرداخت شد؛ البته کل هزینه ساخت سعدیه در آن سال، ۹۸۰ هزار تومان بود.
مکان های مشابه
نمایش بیشتر
مکان های نزدیک
نمایش بیشتر
