مدرسه شوکتیه

مدرسه شوکتیه یا مدرسه شوکتی یکی از بناهای تاریخی شهر بیرجند در استان خراسان جنوبی است که سومین مدرسه ایرانی به شیوه جدید و پس از مکتب‌خانه‌های سنتی است. ساختمان مدرسه شوکتیه از محل موقوفات امیر اسماعیل خان معروف به شوکت الملک اول توسط محمد ابراهیم خان علم (شوکت الملک دوم)، پدر اسدالله علم، در سال ۱۳۰۸ه‍.ق به‌دست استادان و معماران یزدی شروع و در سال ۱۳۱۲ه‍.ق بنای آن به پایان رسید. در شهریور ماه ۱۳۸۲ همایشی به مناسبت یکصدمین سالگرد تأسیس مدرسه شوکتیه در دانشگاه بیرجند برگزار گردید. ین بنا طی چهار سال از ۱۳۰۸ه‍.ق تا ۱۳۱۲ ه‍.ق (۱۲۶۹ ه‍. ش) تحت عنوان حسینیه شوکتیه توسط محمد ابراهیم خان علم (شوکت الملک دوم) ساخته شد و در ماه ذی الحجه سال ۱۳۲۶ هجری قمری برابر با ۱۲۸۲ هجری شمسی به مدرسه تبدیل شده‌است. پس از مدرسه عالی دارلفنون و پس از مدرسه ابتدائی رشدیه تبریز، مدرسه شوکتیه بیرجند سومین مدرسه از نوع مدارس جدید در ایران محسوب می‌شود که به دنبال آن دبیرستان شوکتیه و مدارس دشت بیاض نهبندان، سربیشه، خوسف و دبستان دخترانه شوکتی افتتاح گردید.