نائین یکی از شهرهای استان اصفهان در مرکز ایران و مرکز شهرستان نائین است. این شهر در منطقه دشت کویر قرار گرفته است و آب و هوایی خشک و کویری دارد. علاوه بر زبان فارسی، بسیاری از مردم محلی به گویش نائینی هم صحبت میکنند که گویشی از زبانهای ایرانی مرکزی است. بنای اولیه این مسجد را به عمربن عبدالعزیز، خلیفه هشتم، امویان که در دوران خلافتش از۹۹ تا ۱۰۱ بوده است، نسبت دادهاند. مسجد جامع نایین را از آثار نیمه دوم قرن سوم هجری قمری دانستهاند. پروفسور پوپ ساختمان مسجد را به سال ۳۵۰ هـ.¬ق و آندره گدار فرانسوی آن را به حکومت دیلمیان منسوب میکنند. اطراف آن منزل پیرنیا و نارین قلعه (نارنج قلعه) است که قدمتش به دوره قبل از اسلام، حدود اشکانیان و ساسانیان می¬رسد و اکنون تل خاکی بیش از آن باقی نمانده است. به سبک مسجدهای عربی ساخته شده است این مسجد یک مناره دارد و گنبد آن یک پوسته است. مسجد جامع نایین از معدود مساجد اولیه شبستانی است که کمتر دستخوش تغییر و تحول شده و صورت اولیه خود را تا امروز حفظ کرده است. ساختمان اولیه مسجد در قرن دوم هجری قمری احداث شده که شامل قسمت زیادی از مسجد فعلی بوده است. مناره مسجد نیز، با توجه به نوع تزیینات زیر نعلبکی آن، از آثار دوره سلجوقی است.