خانهٔ مشروطیت اصفهان , خانهٔ مشروطهٔ مشروعه اصفهان , خانهٔ نورالله نجفی اصفهانی موزهای است در شهر اصفهان.
خانه مشروطه اصفهان، خانهای است با سبک معماری چشم نواز دوره قاجار و متعلق به حاج آقا نورالله نجفی اصفهانی این خانه تاریخی با معماری تاریخی، زیبا و چشمنواز دارای ۲ شاهنشین در جبهه شمالی و جنوبی، ۲ حیاط اندرونی و بیرونی و نیز ۱۲ اتاق است. اتاق ۷ دری این خانه از ۲ طرف دارای شیشهکاری است. این شیشهکاریها روی ۷ لنگه در که به آن اُرُسی گفته میشده قرار گرفتهاند که در زمان تابش نور آفتاب محیطی بسیار زیبا را در این اتاق بوجود میآورند. در این خانه علما، آزادیخواهان، رجال سیاسی ـ فرهنگی و مردم اصفهان گردهم میآمدند تا درباره مشروطیت و حکومت غیرمستبدانه و امور مدنی خود مشورت کنند.
مالک اول و صاحب اصلی خانه مشروطه اصفهان، محمد تقی رازی است. ایشان که به شیخ رازی و محمد تقی خان ایوانکی مشهور هستند، یکی از علمای زمان خویش بودند. ایشان که سرسلسه خاندان بزرگ نجفی در اصفهان هستند، به صاحب حاشیه نیز شهرت دارند. شیخ رازی نویسنده کتاب هدایه المسترشدین ست. دیگر افراد مشهور این خانه فرزند ایشان نورالله نجفی اصفهانی است. ایشان که رئیس علمای اصفهان بودند، نویسنده رساله مقیم و مسافر است. ایشان به ثقه الاسلام شهرت دارند.
خانه مشروطه اصفهان همه روزه از ساعت ۸ الی ۱۴ و ۱۶ الی۲۰ به صورت رایگان پذیرای علاقهمندان تاریخ و فرهنگ ایران زمین است. مکان این خانه در محور دولت خانه صفوی در ضلع شرقی میدان نقش جهان در محله قصر منشی واقع در چهارراه شکرشکن خیابان نشاط کوچه چهاردهم (مقصود بیک) است. مسیر دوم دسترسی به این خانه از طریق بازارچه حسنآباد بعد از مدرسه علمیه امام علی (ع) صدر خواجو کوچه شبنم (در نزدیکی امامزاده احمد (اصفهان)) است.
معماری
این خانه تاریخی دارای دو شاهنشین در جبهه شمالی و جنوبی، دو حیاط اندرونی و بیرونی و دوازده اتاق است. اتاق هفت دری این خانه از دو طرف دارای شیشهکاری است. این شیشهکاریها روی هفت لنگه در که به آن اُرُسی گفته میشده قرار گرفتهاست که در زمان تابش نور آفتاب محیطی بسیار زیبا را در این اتاق به وجود میآورد. تالار به تزئینات گچ بری و نقاشیهای شیر و شکر مزین است. نقاشیها به شیوه شیر و شکر، گچبری، بخاری گچبری شده، ارسی با شیشههای رنگی از تزئینات به کار رفتهاست. این ارسیها، شاهنشین و محل ملاقاتهای رسمی بوده که دیوارهای آن با نقاشیهایی به سبک شیر و شکر آراسته شدهاست. یکی از از ویژگیهای نقاشی شیر و شکر، برجسته به نظر رسیدن آن است.
بنا از لحاظ تاریخی
خانهٔ مشروطه اصفهان مکان گردهمآیی آزادیخواهان، مردم، علما، روشنفکران و رجال سیاسی فرهنگی اصفهان وبختیاری بود تا دربارهٔ مشروطیت و حکومت قانون و امور مدنی مشورت و همفکری کنند.
نام مشروطیت در حقیقت دربرگیرنده «قانونگرایی» و حکومت «مردمسالاری» و «مشورت» را به ذهن میآورد. به همین دلیل میتوان با قدم گذاشتن در این خانه و مطالعهٔ اسناد و مدارک و تصاویر موجود در آن با فعالیت مشروطهخواهان اصفهان و مباحث و اندیشهٔ آنان آشنا شد.
علاوه بر این اتفاقات تاریخی مهمی در این محل روی دادهاست که قسمتی از فرهنگ و تاریخ شهر اصفهان و در حقیقت ریشه برخی از تحولات زندگی امروز ما را میتوان در آن دید.
علاوه بر وقایع مربوط به دوران قبل از مشروطه مشروعه، جنگ اول جهانی و اوایل سلطنت رضاشاه پهلوی، این خانه محل زندگی و متعلق به محمدتقی رازی اصفهانی، شیخ رازی یا محمدتقی ایوانکی سر سلسله خاندان نجفی اصفهانی است که از چهرههای مهم آن دوره و پدر محمدتقی نجفی اصفهانی و نورالله نجفی اصفهانی و استاد شیخ فضلالله نوری بودهاست.
سومین جاذبه تاریخی این خانه، چشمانداز معماری زیبای آن است که از دو شاهنشین در جبهه شمالی و جنوبی بنا و نیز دوازده اتاق تشکیل شدهاست، که یادآور طرز زندگی و آداب و رسوم نیاکان ما میباشد.